ESTETİK AMELİYATTA SONUÇ İSTENEN GİBİ OLMAZ İSE NE YAPILIR ?
Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de sosyal medyanın da etkisiyle gittikçe etkisini arttıran bir olgu “ESTETİK OPERASYONLARI” ….. İnsanların sürekli olarak daha güzel, daha yakışıklı veya çekici olması amacı gütmesi bazende dış görünüşten kaynaklı içinde bulunulan ruhsal sıkıntılar sebebiyle başvurulan bu yöntem; bazen hayalleri tam anlamıyla karşılarken bazen ise maalesef beklenen sonucu vermez. Kişinin yaptırmış olduğu müdehalenin beklentiyi karşılamaması, anlaşılan ve talep edilen gibi olmaması durumlarında kişilerin hukuki yollar aramaktadır. Hukuki yollar aramadan önce asıl bilinmesi gereken estetik ameliyatların vasıflarıdır.
Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de sosyal medyanın da etkisiyle gittikçe etkisini arttıran bir olgu “ESTETİK OPERASYONLARI” …..
İnsanların sürekli olarak daha güzel, daha yakışıklı veya çekici olması amacı gütmesi bazende dış görünüşten kaynaklı içinde bulunulan ruhsal sıkıntılar sebebiyle başvurulan bu yöntem; bazen hayalleri tam anlamıyla karşılarken bazen ise maalesef beklenen sonucu vermez. Kişinin yaptırmış olduğu müdehalenin beklentiyi karşılamaması, anlaşılan ve talep edilen gibi olmaması durumlarında kişilerin hukuki yollar aramaktadır. Hukuki yollar aramadan önce asıl bilinmesi gereken estetik ameliyatların vasıflarıdır.
ESTETİK OPERASYONLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ
Hekim ile hasta arasında kurulan ilişkinin niteliği hakkında doktrinde her ne kadar ortak bir fikre ulaşılamamış ise de ; genel olarak hasta ile hekim arasında vekâlet ilişkisinin kurulduğu kabul edilmektedir. Yargıtayın yerleşik içtihatlarine bakıldığında da hekim ile hasta arasında tedavi amacı ile gerçekleştirilen operasyon ve müdehalelerin kapsamı aynı avukat- müvekkil ilişkisi gibi nitelendirilmiş güven esası çerçevesinde VEKALET SÖZLEŞMESİ sayılmıştır, ancak diğer yandan Yargıtay tedavi amacı gütmeden sadece güzelleşme amacı güden estetik operasyonları hakkında vekalet ilişkisi olduğunu düşünmemiş ,bu nitelikteki ilişkilerin eser sözleşmesi niteliği yerleşik içtihatlerinde belirtmiştir. Bu husus aşağıda bulunan Yargıtay Kararımız incelendiğinde daha net anlaşılacaktır.
Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 2018/4953 Esas, 2018/4526 Karar sayılı ve 19.11.2018 tarihli güncel kararı: “Estetik müdahalelerde yüklenici, somut olayda hastane ve hekim hastanın istediği sonucu elde etmesini garanti etmektedir. Plan bölümünde açıkça yapılacak işler ve sonuç garanti edilmektedir. Esasında eser sözleşmesiyle tedavi sözleşmesinin farkı da sonucun garantisiyle ilgilidir. Estetik müdahale sonucu garanti edilen bir sözleşmedir. Diğer yandan yüklenicinin borçları TBK'nın 471. maddesinde düzenlenmiş olup, " (1) Yüklenici, üstlendiği edimleri iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır. (2) Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunun belirlenmesinde, benzer alandaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken mesleki ve teknik kurallara uygun davranışı esas alınır." denilmiş olup, yüklenici olan hekimin de bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere edimini sadakat ve özenle ifa etmek yükümlülüğü bulunmaktadır. Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunda benzer alanlardaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken mesleki ve teknik kuralların esas alınacağı da açıklanmıştır.
Yine eser sözleşmesinin niteliği gereği yüklenici sonucu garanti etmiş sayılmalıdır. Komplikasyonlarda ise aydınlatma yükümlülüğü ve komplikasyon yönetiminin doğru yapılması yine yüklenicinin (hekimin/hastane işleticisinin) sorumluluğundadır.” şeklindedir. Kararda; tedavi amaçlı yapılan ve estetik amaçlı yapılan operasyonların ayrımına gidilmiş, estetik amaçlı operasyonların eser sözleşmesi niteliğinde olduğuna vurgu yapılmış ve estetik operasyonlarda hekimin ne bakımdan sorumlu olduğuna değinilmiştir.
SORUMLULUK
Güncel hukuki bir sorun olan estetik operasyonlar hususunun eser sözleşmesi nitelikleri bakımından ele elınması için gerekli olan en önemli unsur “SONUÇ GARANTİSİ” dir. Bir sözleşme de sonuç garantisi verilmesi o sözleşmeyi çok büyük bir ölçüde ESER SÖZLEŞMESİ’ne çevirmektedir. Öyleki eser sözleşmelerinde ;bir işin sahibi tarafından, başkasına gördürülmesi ve karşılığında bir ücret ödenmesi vekalet sözleşmeleri ile ortak unsurları olup eser sözleşmesini vekalet sözleşmesinden belirgin bir şekilde ayıran özelliği “sonuç garantisi”nin verilmesidir.
Bu sebeple her hangi bir estetik operasyonu yaptırmak isteyen taraf hekime nasıl bir sonuç istediğini belirtir, hekim ise bu sonucu gerçekleştirebileceğini vaadeder ise hekim ile hasta arasındaki ilişki eser sözleşmesi olarak tanımlanabilir. Böylece hekim taahhüt ettiğini teslim etmekle sorumlu olacaktır.
HEKİMİN SORUMLULUĞUNUN SINIRI
Tıbbi müdehalelerde hekimin sorumluluğundan bahsederken bilmemiz gereken diğer husus ise hekimin sınırsız sorumlu olmadığını bilmemizdir. Takdir edilirki her insanın bünyesi , olaylara karşı tepki ve tutumu farklıdır, hekim her ne kadar alanında uzman olursa olsun öngörülenin dışında kalan vücudun operasyona verdiği tahmin edilemez tepkiyi bilmesi mümkün değildir.İnsan biyolojik yapısı sebebiyle birbirinden ayrılır bu sebeple hastalarda birbirinden farklı komplikasyonlar görülebilir. Burada önemli olan nokta oluşan bu komplikasyonların hekimin özen ,aydınlatma vb yükümlülüklerinin ihlalinden kaynaklanmamasıdır. HEKİM OPERASYON ÖNCESİ AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ YERİNE GETİRMELİ, GEREKLİ TETKİK VE TAHLİLLERİ YAPMALI, HASTAYA UYGUN BİR SÜREÇ SEÇMELİ , ARZU EDİLEN SONUCA ULAŞMAK İÇİN GEREKLİ ÖZENİ GÖSTERMELİ,AMELİYAT SONRASINDA DA SÜREÇ VE OLASI KUSURLARLA İLGİLİ HASTAYI BİLGİLENDİRMELİDİR. Bir hekim bunları yaptığı takdirde sorumluktan kurtulabilir.
HEKİMİN KUSURU HALİNDE HASTANIN HAKLARI
Yukarıda belirtilen haller dışında kalan, hekimin sorumluluklarını yerine getirmediği bu sebeple operasyonun kusurlu hale geldiği durumlarda zarara uğrayan hasta MADDİ –MANEVİ TAZMİNAT DAVASI ve ayrıca hekimin bazı hallerde kusurlu fiilinden dolayı CEZA DAVASI açabilecektir. Bu davalar için önemli olan KUSUR, ZARAR, İLLİYET BAĞIdır.
Tepkileriniz Nedir?
